Nhẫn vàng 1.400 năm gắn thạch anh tím

Chiếc nhẫn phát hiện tại một cơ sở sản xuất rượu cổ xưa có thể là vật gia truyền, thuộc về người khá giả và có địa vị cao.

Nov 7, 2021 - 17:59
 0  112
Nhẫn vàng 1.400 năm gắn thạch anh tím
Nhẫn vàng gắn thạch anh tím có niên đại hơn 1.400 năm. Ảnh: IAA/Dafna Gazit

Các nhà khảo cổ Israel tìm thấy nhẫn vàng gắn thạch anh tím tồn tại từ thế kỷ 7, thậm chí có thể cổ xưa hơn, tại thành phố Yavne, Smithsonian hôm 4/11 đưa tin. Chiếc nhẫn nặng 5,11 gram được phát hiện ở nơi từng diễn ra hoạt động sản xuất rượu quy mô lớn thời Đông La Mã.

Địa điểm khai quật chiếc nhẫn rất đặc biệt nếu xét đến những truyền thuyết cổ xưa về thạch anh tím. "Rất nhiều tính chất từng được gắn cho loại đá quý này, trong đó có ngăn ngừa cảm giác nôn nao khó chịu, tác dụng phụ của việc uống rượu", Amir Golani, nhà khảo cổ tại Cơ quan Cổ vật Israel (IAA), cho biết.

Nhóm nghiên cứu tìm thấy chiếc nhẫn gần một nhà kho dùng để bảo quản rượu của cơ sở sản xuất. Nó được khai quật trong lớp đất tồn tại từ thế kỷ 7, một thời kỳ hỗn loạn khi đế quốc Đông La Mã đánh mất quyền kiểm soát khu vực này vào tay các lực lượng Hồi giáo Arab. Chiếc nhẫn có thể tồn tại từ trước đó, nhưng việc xác định niên đại trực tiếp với vật vô cơ như kim loại và đá quý bằng các biện pháp như định tuổi bằng đồng vị carbon thường bất khả thi.

Kiểu nhẫn vàng gắn thạch anh tím tương tự khá phổ biến ở La Mã và có thể được giới thượng lưu ở Yavne đeo từ thế kỷ 3. Chiếc nhẫn ở khu sản xuất rượu có khả năng là vật gia truyền và đã truyền qua nhiều thế hệ cho đến thế kỷ 7. Thời đó, cả nam và nữ đều đeo những chiếc nhẫn giống nhau. Dù là ai thì chủ sở hữu món trang sức này cũng là người khá giả và có địa vị cao.

"Việc tìm thấy một chiếc nhẫn cổ xưa với đá bán quý còn nguyên vẹn rất hiếm. Kích thước và sự phô trương cho thấy nó thuộc về một người muốn khoe sự giàu có của mình", Golani nói.

"Có thể chiếc nhẫn lộng lẫy thuộc về chủ của nhà kho lớn, một quản đốc, hoặc đơn giản là một vị khách kém may mắn. Người đó đã đánh mất chiếc nhẫn quý", nhà khảo cổ Elie Haddad, đồng quản lý cuộc khai quật của IAA, nhận định.

IAA đã thực hiện những chuyến khảo cổ quy mô lớn tại Yavne để chuẩn bị trước cho một dự án xây dựng. Ngoài cơ sở sản xuất rượu, họ còn tìm thấy nhiều hiện vật như một bức tranh khảm đá đầy màu sắc có niên đại 1.600 năm, một quả trứng gà niên đại 1.000 năm còn nguyên vẹn nhưng bị các nhà nghiên cứu vô tình làm vỡ. Năm ngoái, các tình nguyện viên tham gia khai quật thành phố phát hiện hàng trăm đồng xu đúc từ 1.100 năm trước.

Thạch anh tím (amethyst) bắt nguồn từ từ Hy Lạp "amethystos", nghĩa là không say và cũng liên quan tới "medhu", nghĩa là rượu mật ong. Người Hy Lạp cổ đại đôi khi gắn thạch anh tím vào ly rượu hoặc đeo chúng trong lúc uống với hy vọng chống say. Mối liên hệ giữa thạch anh tím và sự tỉnh táo tồn tại ít nhất từ thời nhà thơ Hy Lạp Asclepiades xứ Samos. Ông sinh ra vào khoảng năm 320 trước Công nguyên và từng nhắc đến mối liên hệ này trong một bài thơ, theo Hiệp hội Đá quý Anh.

"Vì có màu sắc gần giống máu nên thạch anh tím, giống như hồng ngọc, được người cổ đại tin rằng mang năng lượng và sức mạnh chữa lành", Golani giải thích.

Theo Vnexpress